Δρ. Λουκάς Κλέντζερης

MD (Ath)
CCST (UK)
Dr. Med (Sheffield)
FRCOG (London)

• Μαιευτήρας – Χειρουργός – Γυναικολόγος
• Διδάκτωρ Πανεπιστημίου SHEFFIELD – Αγγλίας
• Ακόλουθος Βρετανικού Βασιλικού Κολλεγίου Μαιευτήρων & Γυναικολόγων
• τ. Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου WARWICK – UK
  
• τ. Διευθυντής Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου CARDIFF – UK
• Επιστημονικός συνεργάτης Μαιευτηρίου ΜΗΤΕΡΑ και μονάδος Εξωσωματικής Γονιμοποίησης “ΥΓΕΙΑ IVF – EMBRYOGENESIS” 

Ενδομητρίωση

1. Τι είναι η ενδομητρίωση και ποια όργανα προσβάλει;
Ενδομητρίωση είναι η παρουσία ενδομητρίου εκτός της μητρικής κοιλότητας. Ενδομήτριο είναι ο βλεννογόνος που καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας. Η ενδομητρίωση, συνήθως, προσβάλει ωοθήκες, σάλπιγγες, ιερομητρικούς συνδέσμους της μήτρας, ουροδόχο κύστη, έντερο και πλάγιο τοίχωμα της πυέλου. Ενδομητρίωση μπορεί να υπάρχει και εκτός της πυέλου όπως σε ουλές από καισαρική τομή, στον ομφαλό και τους πνεύμονες.

2. Ποια είναι η αιτιολογία της ενδομητρίωσης;
Η πιο επικρατέστερη θεωρία είναι αυτή της “παλίνδρομου εμμήνου ρήσεως” όπου, κατά την διάρκεια της περιόδου ενδομήτρια κύτταρα μεταβαίνουν από την μήτρα, μέσω των σαλπίγγων, στην πύελο και εγκαθίστανται στα διάφορα όργανα. Φυσιολογικές γυναίκες με την βοήθεια του ανοσολογικού συστήματος καταστρέφουν αυτά τα κύτταρα. Γυναίκες με ενδομητρίωση όμως έχουν αδυναμία να καταστρέψουν τα ενδομητρικά κύτταρα τα οποία ακολούθως εμφυτεύονται και πολλαπλασιάζονται ανενόχλητα.

3. Πόσο συχνή είναι η νόσος;
Ενδομητρίωση εμφανίζεται σε 20-30% των υπογόνιμων γυναικών, σε 60-70% των γυναικών που υποφέρουν από άλγος της πυέλου (κάτω κοιλία) και σε 2-4% του γενικού πληθυσμού.

4. Ποιο είναι το χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ενδομητρίωσης;
Αλγος. Οφείλεται σε εσωτερική αιμορραγία από τα ενδομητριακά κύτταρα, συμφύσεις μεταξύ των οργάνων της πυέλου και πίεση / διήθηση των νευρικών απολήξεων.

5. Πως θα καταλάβω αν έχω ενδομητρίωση;
Ενδομητρίωση είναι πολύ πιθανόν να υπάρχει σε γυναίκες που εμφανίζουν τα ακόλουθα συμπτώματα

• Δυσμηνόρροια (άλγος κατά την έμμηνο ρήση)
• Αλγος κατά την σεξουαλική επαφή
• Χρόνιο άλγος πυέλου
• Αλγος κατά την ωορρηξία
• Υπογονιμότητα
• Αλγος κατά την αφόδευση

6. Που βασίζεται η διάγνωση της νόσου;

• Συμπτώματα της ασθενούς και ευρήματα από την φυσική εξέταση.
• Διακολπικό υπερηχογράφημα πυέλου χρήσιμο για την διάγνωση ενδομητριωτικών κύστεων ωοθήκης (ενδομητριώματα γνωστά και ως σοκολατοειδείς κύστεις)
• Λαπαροσκόπηση – είναι η καλύτερη μέθοδος για την διάγνωση της νόσου
• Μαγνητική τομογραφία κάτω κοιλιάς (MRI)

7. Πως αντιμετωπίζεται η ενδομητρίωση;

• Φαρμακευτική αγωγή
• Χειρουργική θεραπεία
• Συνδυασμός φαρμακευτικής και χειρουργικής αγωγής

Η θεραπευτική επιλογή θα πρέπει να βασίζεται στο κυρίαρχο σύμπτωμα της ασθενούς (πχ άλγος η υποτονικότητα), στο στάδιο της νόσου (από 1 έως 4) και την επιθυμία της ασθενούς.

8. Τι περιλαμβάνει η φαρμακευτική αγωγή;

• Αντισυλληπτικά χάπια
• Προγεστερονοειδή – προβλήματα με περιοδικές κολπικές αιμορραγίες
• Δαναζόλη / Γεστρινόνη – σήμερα περιορισμένη χρήση λόγω παρενεργειών
• GnRH αγωνιστές – ενέσιμα σκευάσματα – πολύ αποτελεσματικά χορηγούνται κάθε 28 ήμερες

9. Τι περιλαμβάνει η χειρουργική θεραπεία;

• Συντηρητική αντιμετώπιση – γίνεται συνήθως λαπαροσκοπικώς αφαίρεση των ενδομητριωτικών βλαβών με νυστέρι η καταστροφή των βλαβών με ηλεκτροκαυτηριασμό η εξάχνωση με LASER.
• Ριζική αντιμετώπιση – αφαίρεση μήτρας / σαλπίγγων και ωοθηκών κυρίως σε γυναίκες που έχουν συμπληρώσει την οικογένειά τους, έχουν προχωρημένο στάδιο της νόσου και η φαρμακευτική αγωγή έχει αποτύχει.

10. Είναι η ενδομητρίωση κληρονομική νόσος;
Συμφωνά με έρευνες υπάρχει κληρονομική προδιάθεση. Ενδομητρίωση είναι πιο πιθανόν (7%) να προσβάλει γυναίκες που έχουν αδελφές ή μητέρα με ενδομητρίωση. Η συνύπαρξη όμοιων γονίδιων σε αυτές τις ομάδες είναι αντικείμενο ερευνών από γενική εξέλιξη.